فرض كنيم ما، به هر وسيله و از هر طريق، به اين نتيجه رسيده ايم كه ذوق هنري سالمي داريم و آن علاقه لازم نسبت به قصه و قصه نويسي هم در ما وجود دارد. حال با اين مقدمه ها، تصميم گرفته ايم با تحت تربيت قرار دادن ذهن و انديشه و ذوق خود، در آينده، يك قصه نویس موفق شويم. اما مي خواهيم بدانيم چگونه بايد به اين مهم، دست پيدا كنيم. بي شك حداقل نصف مقدمه هاي لازم براي نويسندگي داشتن تجربه هاي عميق و وسيع از زندگي آدمهاست كه البته اين تجارب بايد بيشتر دست اول و بي واسطه باشد. يعني از برخورد شخص با زندگي و ديگران به دست آمده باشد. اما فعلاً بحث ما روي بعد هنري و فني كار است. براي اين سؤال، ممكن است جواب هاي مختلف به ذهن برسد. مثلاً بوده اند و هستند كساني كه گمان مي كنند تنها با خواندن كتاب ها و مقاله هايي كه پيرامون آموزش هنر قصه نويسي يا نقد داستان به رشته تحرير در آمده، مي توانند قصه نويس شوند. اين گونه افراد، حكم كساني را دارند كه بدون نشستن كنار دست يك راننده وارد و مشاهده رانندگي عملي و حتي بدون ديدن دنده و كلاج و ترمز و فرمان و…از نزديك، تنها از روي كتابی كه در آن، اصول رانندگي شرح داده شده، مي خواهند رانندگي ياد بگیرند. كسي که مي خواد قصه نويس خوبي باشد حتماً بايد در كودكي كتاب قصه بخواند. اما اين تأكيد نبايد كسي را به اشتباه بيندازد كه مطالعه چنين شخصي، تنها بايد به قصه محدود شود. موضوع كار قصه نويسي انسان و زندگي است. انسان يك موجود چند بعدي است و در مسير زندگي خود با كل هستي در ارتباط و بده بستان متقابل دارد. عرصه وسيع دنيا و تمام موجودات و پديده هاي موجود در آن صحنه و موضوع و طرف اين بده بستان هميشگي و پايان ناپذير است. پس نويسنده براي طرح درست دقيق و كامل انسان در قصه هايش مجبور به شناختي كافي از هستي، جهان، طبيعت، خود، ساير موجودات، اجتماعات بشری و… می باشد.
شما براي نوشتن مثلاً انشاي چرا انقلاب اسلامي كرديم؟ به چه نحوه عمل مي کنید؟ لابد اول به گردآوري و يادداشت برداری اطلاعاتي می پردازید درباره حكومت و وضع كشور و مردم در قبل از انقلاب. بعداً اگر نياز بود اطلاعاتي راجع به قانون اساسي و پايه ها و اساس حكومت جمهوري اسلامي جمع آوری مي کنید. سپس اطلاعات به دست آمده را طبقه بندي و مرتب مي کنید. آنگاه انشايتان را با تشريح وضع كشور در قبل از انقلاب آغاز مي کنید و با ارائه نمونه هايي ثابت مي کنید كه آن وضع نمي توانست دوام بياورد و نياز به يك دگرگوني اساسي و بنيادي در اوضاع شديداً احساس مي شد.
عادت های نويسندگی يعنی چه؟
عادت هاي نويسندگي، مخصوص داستان نويسان مسن است و جوان ها هرگز نبايد به آنها توجه كنند زيرا آن ها هيچ گاه نبايد نوشتن را وابسته به عادت هاي خاص كنند و بايد در هر شرايطي بنويسند و بنويسند. البته وقتي سنشان بالا رفت خود به خود عادت هايي پيدا مي كنند كه اگر آن ها را رعايت نكنند نمي توانند بنويسند. مثلاً نویسنده ای مثل اي بالزاك اگر دور و بر خود، سيني و فنجان طلايي پر از نوشيدني نمي ديد نمي توانست بنويسد يا فلان نويسنده اگر هنگام نوشتن ميوه نخورد نمي تواند بنويسد. بدتر از همه اينكه بعضي از نويسنده ها عادت مي كنند دائم سيگار بكشند كه كاملاً مخرب است.
طرح داستان يعنی چه؟
ساده ترين تعريف طرح اين است: نقشه اي براي موضوع داستان مي كشيم. اما پس از اين تعريف بلافاصله اين سؤال پيش مي آيد كه آيا طرح فقط نقشه موضوع و محتوا است؟ پس در واقع فرم داستان نامش چيست؟ معناي طرح در واقع همان خلاصه داستان است. داستان نويس با نوشتن همين طرح ها است كه هميشه پس اندازی براي نوشتن داستان خواهد داشت. البته طرح و نقشه داستان، با خود داستان خيلي تفاوت دارد.
برگرفته از: كتاب راهنمای داستان نويس جوان
گردآوری: آیدا علیزاده
