جمال میرصادقی، یکی از چهره‌های برجسته در عرصه ادبیات معاصر ایران، در سال ۱۳۱۲ در تهران به دنیا آمد. او از همان ابتدای جوانی علاقه زیادی به ادبیات و نویسندگی داشت و این علاقه او را به سوی تحصیل در رشته ادبیات فارسی در دانشگاه تهران سوق داد، جایی که بعدها از آن فارغ‌التحصیل شد و پایه‌های دانش و بینش ادبی خود را مستحکم‌تر کرد.
میرصادقی در طول زندگی حرفه‌ای خود به فعالیت‌های متنوعی پرداخت که هر یک از آن‌ها به نوعی به تغذیه ذهن خلاق او کمک کردند. از جمله این مشاغل می‌توان به معلمی، کتابداری، کارشناس آزمون‌سازی و تدریس در دانشگاه اشاره کرد. این تجربیات گوناگون، به او نگاهی چند بعدی و ژرف درباره زندگی و جامعه بخشید که در آثار داستانی او به‌خوبی منعکس شده است.
اولین مجموعه داستان‌های او با عنوان «مسافرهای شب» در سال ۱۳۴۱ منتشر شد و با استقبال مواجه شد. این اثر نقطه شروعی بود برای مسیری که میرصادقی در آن بی‌وقفه به نوشتن ادامه داد و به یکی از پرکارترین و تاثیرگذارترین نویسندگان زمان خود تبدیل شد. قلم او با دقت و حساسیتی ویژه به ترسیم زندگی سنتی جامعه ایران، به‌ویژه تهران قدیم، پرداخت. در آثار او، تجربه‌های زیسته و مشاهدات دقیق از محیط کودکی و محله‌هایی که در آن‌ها رشد کرده است، به‌وضوح دیده می‌شود.
محور بسیاری از داستان‌های میرصادقی تضاد میان نسل‌ها و تغییرات اجتماعی و فرهنگی است که در جامعه رخ داده‌اند. او به‌طور خاص به توصیف زندگی در خانه‌های قدیمی و سنتی، برخورد افق‌ها میان پدران مدافع سرسخت سنن و فرزندانی که شیفته زندگی مدرن و امروزی هستند، می‌پردازد. این برخوردها و تناقضات میان سنت و مدرنیته، که در آثار او به‌خوبی به تصویر کشیده شده‌اند، بازتابی از تغییرات اجتماعی وسیع‌تری است که جامعه ایران در دهه‌های گذشته تجربه کرده است.
از جمله آثار برجسته میرصادقی می‌توان به کتاب‌های «چشم‌های من، خسته» (۱۳۴۵)، «شب‌های تماشا و گل زرد» (۱۳۴۷)، «درازنای شب» (۱۳۴۹)، «نه آدمی نه صدایی» (۱۳۵۴)، «شب چراغ» (۱۳۵۶)، «هراس» (۱۳۵۷) و «بادها خبر از تغییر فصل می‌دادند» (۱۳۶۴) اشاره کرد. این آثار هر کدام به نوعی بازتاب دهنده دغدغه‌های اجتماعی، فرهنگی و روان‌شناختی او هستند.
اما شهرت و اعتبار جمال میرصادقی تنها به داستان‌هایش محدود نمی‌شود. او به‌واسطه آثار پژوهشی و آموزشی خود در حوزه داستان‌نویسی نیز نقش مهمی در ارتقاء و گسترش ادبیات داستانی در ایران داشته است. کتاب‌های «عناصر داستان» (۱۳۶۴) و «ادبیات داستانی» (۱۳۶۷) از مهم‌ترین آثار او در این زمینه هستند که جای خالی آموزش اصول و فنون داستان‌نویسی را در ادبیات ایران پر کرده‌اند. این کتاب‌ها نه تنها به‌عنوان منابع آموزشی برای نویسندگان جوان و دانشجویان ادبیات مورد استفاده قرار می‌گیرند، بلکه به‌طور کلی به فهم بهتر داستان‌نویسی و تحلیل ساختاری آثار ادبی کمک کرده‌اند.
میرصادقی با نثری ساده اما دقیق و توصیفات زنده و ملموس، توانست جامعه‌ای را که در آن زندگی می‌کرده به‌خوبی در داستان‌هایش منعکس کند و از این طریق نسل‌های بعدی را با فرهنگ، سنت‌ها و تحولات اجتماعی زمان خود آشنا سازد. او با توانمندی در خلق شخصیت‌ها و موقعیت‌های داستانی، توانسته است آثاری به یادماندنی و تأثیرگذار خلق کند که همچنان در تاریخ ادبیات معاصر ایران جایگاه ویژه‌ای دارند.
به طور خلاصه، جمال میرصادقی نه تنها به‌عنوان یک داستان‌نویس برجسته شناخته می‌شود، بلکه به‌عنوان یک معلم و پژوهشگر نیز نقشی کلیدی در توسعه ادبیات داستانی ایران ایفا کرده است. آثار او، چه داستانی و چه پژوهشی، همچنان از ارزش بالایی برخوردارند و به عنوان منابعی مهم برای مطالعه و آموزش در حوزه ادبیات مورد توجه قرار دارند.
