انسان با سفر کردن حس خوشایندی را به دست می‌آورد و می‌تواند این حس را با نوشتن ماندگار سازد. در سفر، انسان با زندگی‌های دیگر، فرهنگ‌ها و آیین‌های مختلف آشنا می‌شود و می‌تواند دوره‌ای کوتاه اما متفاوت از زندگی روزمره خود را تجربه کند. معمولاً مسافران در طول سفر تلاش می‌کنند با تهیه عکس و فیلم خاطرات خود را ثبت کنند. البته عکس و فیلم تنها راه‌های حفظ خاطرات سفر نیستند. از قرن‌ها پیش مسافران و گردشگران با نوشتن رویدادهای سفر خود به‌عنوان سفرنامه یا خاطره‌نویسی توانستند وقایع و رویدادهای سفر خود را برای همیشه در صفحات تاریخ ثبت کنند.
سفرنامه‌نویسی سبکی از نوشتن خاطرات است که در کنار نوشتن اتفاقات و حوادث، می‌توان به شرح نکات جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی مناطق دیده‌شده پرداخت. علاوه بر این، می‌توان در سفرنامه‌ها از تجربه‌های خوب و بد سفر نوشت و حتی به نرخ هتل، هواپیما و رستوران‌ها اشاره کرد. از این طریق افرادی که قصد سفر به آن محل را دارند، می‌توانند با توجه به نکات ذکرشده در این سفرنامه به برنامه‌ریزی سفر خود بپردازند. این نکات می‌تواند به دیگر مسافران و گردشگران کمک کند تا تجربه‌های تلخ تکرار نشوند و در عین حال لذت سفر افزایش یابد. توصیه می‌شود برای نوشتن سفرنامه از ساختار نوشتاری ساده و سلیس استفاده شود.
مواردی که به شما کمک می‌کند تا یک سفرنامه خوب و جذاب بنویسید.
بهتر است نخست از نوع سفرتان که زمینی بوده یا هوایی آغاز کنید و مزایا و معایب آن را بنویسید. در صورت زمینی بودن سفر، بررسی جاده‌ها و مسیرهای آن منطقه در طول سفر فراموش نشود. ذکر موقعیت جغرافیایی منطقه نیز بسیار مفید خواهد بود. نوشتن در مورد هتل یا محل اقامتتان و نوع امکانات، سرویس‌دهی و بهای هتل می‌تواند تصوری واقع‌گرایانه از سفرنامه شما به خوانندگان القا کند. در صورت امکان و داشتن اطلاعات کافی، می‌توانید به برخی از بهترین هتل‌های منطقه نیز اشاره کنید.
اشاره به رستوران‌ها و غذاخوری‌های آن منطقه و مقایسه نوع سرویس‌دهی و قیمت‌ها می‌تواند برای خوانندگانی که قصد سفر به این محل را دارند، مفید باشد. ذکر تورهای مختلف و گوناگونی که صنعت گردشگری آن منطقه ارائه می‌دهد نیز لازم است. همچنین، اشاره به غذاهای محلی و مقایسه آن‌ها با تجربه‌های دیگر شما، سفرنامه‌تان را جذاب کرده و باعث می‌شود تا خواننده جذب نوشته‌های شما شود.
اشاره به مناطق دیدنی و تاریخی منطقه و مقایسه امکانات و سرویس‌دهی به گردشگران در آن‌ها برای تکمیل اطلاعات سفرنامه شما بسیار مفید است. معرفی مناطق طبیعی و زیبای مانند ساحل‌ها، جنگل‌ها و… در کنار مناطق تاریخی و دیدنی ضروری به نظر می‌رسد. توصیف آنچه دیده‌اید و احساسی که از دیدن این مناطق به شما دست داده نیز بر جذابیت سفرنامه می‌افزاید.
اگر موفق به دیدن یک محل تاریخی یا دیدنی در منطقه‌ای نشده‌اید، آن را ذکر کنید تا دیگران از وجود این اثر تاریخی و دیدنی مطلع شوند و برای دیدنش اقدام کنند. اشاره به مراسم و جشنواره‌هایی که در طول سفرتان با آن‌ها برخورد کرده‌اید و نوشتن درباره آداب و رسوم یا عادت‌های خوب و بد مردم آن منطقه می‌تواند به نشان دادن فرهنگ آن منطقه کمک کند و در درست رفتار کردن با آن مردم مفید باشد. اشاره به فروشگاه‌ها، هتل‌ها و رستوران‌های ارزان‌قیمت و یا بخش‌های اقتصادی شهر که مناسب افراد با بودجه متوسط است، برای کسانی که بر اساس سفرنامه شما می‌خواهند به آن منطقه سفر کنند، بسیار مفید خواهد بود. به ورزش‌های موردعلاقه مردم منطقه و سطح آن‌ها در آن شهر یا کشور نیز اشاره کنید.
افرادی که قصد سفرنامه‌نویسی دارند یا این کار را تازه آغاز کرده‌اند، بهتر است چندین سفرنامه را بخوانند تا با روش سفرنامه‌نویسی آشنا شوند. اما باید به خاطر داشت که کپی‌برداری از کار دیگران نادرست است و این کار نباید انجام شود. مطالعه بخش گردشگری و سفر روزنامه‌ها و خواندن مجلات تخصصی گردشگری و جهانگردی نیز در بهتر نوشتن سفرنامه مفید خواهد بود و به کسب تجربه در زمینه نوشتن سفرنامه کمک می‌کند.
در نوشتن سفرنامه، چه به صورت خصوصی و چه در وبلاگ به طور عمومی، باید از هرگونه اشتباه نوشتاری جلوگیری کرد. توجه به نکات زیر می‌تواند به شما در سفرنامه‌نویسی کمک کند:
- برای جلوگیری از فراموش کردن نکات سفر، بهتر است سفرنامه به صورت روزانه نوشته شود.
- باید تنها به سفرنامه و نکاتی که باید در مورد آن ذکر شود، پرداخته شود.
- زمان‌هایی که به نوشتن اختصاص داده می‌شود، باید در آرامش و خاطری آسوده باشد تا نوشته‌ها خسته‌کننده و بی‌روح نشود.
- رعایت دستور زبان و نگارش نوشتار از اهمیت بالایی برخوردار است.
- در کار نوشتن باید جدی باشید و فرض کنید که این سفرنامه قرار است چاپ شود.
امروزه با وجود امکانات عکاسی و کامپیوتری، می‌توان تصاویر مربوط به سفر را در کنار مطالب نوشته‌شده قرار داد. با این کار جذابیت سفرنامه بسیار بیشتر خواهد شد. با تکنولوژی‌های امروزی، می‌توان سفرنامه خود را در لپ‌تاپ یا نوت‌بوک تایپ کرد یا به صورت سنتی با قلم و کاغذ نوشت. در هر صورت، مهم‌ترین موضوع، نگارش سفرنامه است و انتخاب هر یک از این دو روش که مزایا و معایب خاص خود را دارد، بر عهده نویسنده است.
برگرفته از: روزنامه توریسم، یکشنبه، ۶ تیرماه ۱۳۹۵، شماره ۵۴۲
گردآوری از زهرا حاجی خداوردی خان
