دکتر سیمین دانشور، بانوی بزرگوار و نویسندهای برجسته، در 8 اردیبهشت 1300 در شهر ادبپرور شیراز به دنیا آمد. او در خانوادهای فرهنگی و هنری پرورش یافت. پدرش، دکتر محمدعلی دانشور، که در رمان مشهور «سووشون» با نام دکتر عبدالله خان یاد میشود، از شخصیتهای فرهنگی و ادبی زمان خود بود. او عضو گروه حافظیون بود، گروهی که شبهای جمعه بر سر مزار حافظ جمع میشدند و یاد این شاعر بزرگ را زنده نگه میداشتند. مادر سیمین، قمرالسلطنه حکمت، بانویی شاعر و هنرمند بود که نقاشی را به فرزندان خود آموخت و برای مدتی مدیر هنرستان دخترانه هنرهای شیراز بود. سیمین در خانوادهای با سه برادر و دو خواهر، در محیطی سرشار از ذوق و هنر رشد یافت.
سیمین از کودکی با ادبیات و هنر آشنا شد و این علاقه را با هدایت والدین خود پرورش داد. او دوران ابتدایی و متوسطه خود را در مدرسه مهرآیین سپری کرد و در امتحانات نهایی، شاگرد اول سراسر کشور شد. این موفقیت علمی، او را به تهران کشاند و در دانشگاه تهران در رشته ادبیات تحصیل کرد، جایی که بعدها موفق به دریافت دکتری در این رشته شد. در سال 1321، سیمین به آمریکا رفت و پس از بازگشت به ایران به تدریس در دانشگاه پرداخت.
در سال 1327، اولین مجموعه داستانهای کوتاه سیمین با عنوان «آتش خاموش» منتشر شد. او بعدها این داستانها را ناپخته و خام دانست، اما این اثر نشاندهنده آغاز جدی فعالیتهای ادبی او بود. دو سال بعد، در سال 1329، سیمین با جلال آل احمد، نویسنده و متفکر معروف، ازدواج کرد. این ازدواج با مخالفتهایی از سوی خانواده جلال آل احمد روبرو شد، بهویژه پدر او که در روز عقد، مراسم را ترک کرد و تا ده سال بعد از آن پای به خانه جلال نگذاشت. با این حال، سیمین و جلال تا سال 1348 که جلال در اسالم گیلان بهطور ناگهانی درگذشت، زندگی مشترک پرباری داشتند.
در سال 1331، سیمین دانشور با دریافت بورسیه تحصیلی به دانشگاه استنفورد آمریکا رفت و دو سال در رشته زیباییشناسی تحصیل کرد. در این دانشگاه، او تحت آموزش نویسندگان برجستهای مانند والاس استنگر در داستاننویسی و فیل پریک در نمایشنامهنویسی قرار گرفت. در این مدت، دو داستان کوتاه به زبان انگلیسی نوشت که در ایالات متحده منتشر شدند.
در سال 1340، مجموعه داستانهای کوتاه «شهری چون بهشت» از سیمین دانشور منتشر شد که شامل ده داستان کوتاه است. اما شاید معروفترین اثر سیمین، رمان «سووشون» باشد که در سال 1348 منتشر شد. این رمان به یکی از پرفروشترین و پرخوانندهترین آثار ادبیات فارسی تبدیل شد و بهطور گستردهای مورد تحسین قرار گرفت. سیمین دانشور در این کتاب از زاویه دید یک زن به بررسی مسائل اجتماعی و سیاسی حاکم بر محیط پنجاه تا شصت سال پیش شیراز پرداخته و مقاومت مردم در مقابل نیروهای خارجی را به تصویر کشیده است.
در سال 1358، مجموعه داستانهای «به کی سلام کنم؟» منتشر شد که همچون دیگر آثار سیمین، به مسائل زنان و رنجها و محرومیتهایی که این قشر از جامعه متحمل میشوند، میپردازد. دلیل اصلی کمیت نسبتاً کم آثار سیمین دانشور را میتوان به علاقه او به کار ترجمه نسبت داد. او تاکنون آثار زیادی از نویسندگان جهان را ترجمه کرده است، از جمله نویسندگانی چون برنارد شاو، آنتوان چخوف، و ناتانیل هاثورن.
سیمین دانشور نخستین زنی بود که نویسندگی را بهصورت حرفهای دنبال کرد و اگرچه پیش از او نویسندگانی چون امینه پاکروان به زبان فرانسه مینوشتند، سیمین نخستین زنی است که به عنوان یک نویسنده ایرانی به شهرت رسید.
پس از ازدواج با جلال آل احمد، هرچند دیدگاههای این دو نویسنده تا حدی به یکدیگر نزدیک شد، اما هر کدام سبک و برداشت منحصربهفرد خود را حفظ کردند. سیمین درباره رابطهاش با جلال گفته است: «زن یک نویسنده، بهطور عام، شوهرش را به عنوان یک مرد میشناسد نه به عنوان یک نویسنده. اما من جلال را نه تنها به عنوان یک مرد، بلکه به عنوان مردی که نویسنده است میشناسم. چرا که جلال خیلی شبیه نوشتههایش است.»
از آثار دیگر سیمین دانشور میتوان به «جزیره سرگردانی»، «ساربان سرگردان»، «کوه سرگردان» و «از پرندههای مهاجر بپرس» اشاره کرد. او همچنین ترجمههای برجستهای از آثار نویسندگان جهانی داشته است. سیمین دانشور تا پایان عمرش به فعالیتهای ادبی خود ادامه داد و جایگاه ویژهای در تاریخ ادبیات معاصر ایران به دست آورد. آثار او همچنان در دل خوانندگان جای دارند و پیامهای اجتماعی و انسانی او در این آثار جاودانه باقی مانده است.