لئو نیکلایویچ تولستوی، بزرگترین نویسنده روسی قرن نوزدهم، در 28 اوت 1828 در دهکده یاسنایا پالیانا، در یک خانواده اشرافی به دنیا آمد. او در دو سالگی مادرش و در نه سالگی پدرش را از دست داد و سرپرستی او به یکی از خویشاوندان سپرده شد. در سال 1844 وارد دانشگاه قازان شد، اما پیش از اتمام تحصیل، دانشگاه را ترک کرد و به زادگاه خود بازگشت، جایی که بیشتر وقتش را به مطالعه کتاب گذراند. در سال 1851 به قفقاز رفت و بهعنوان داوطلب در جنگهای آن منطقه شرکت کرد. تجربههای این دوران، الهامبخش کتاب “قزاقها” شد. تولستوی در اواخر سال 1852 از خدمت نظامی استعفا داد.
در سال 1863 با سوفیا آندرهیونا، که شانزده سال از خودش کوچکتر بود، ازدواج کرد و از او صاحب سیزده فرزند شد. در همین سالها، او نوشتن شاهکار ادبی خود، “جنگ و صلح”، را آغاز کرد که پنج سال به طول انجامید. این رمان بهعنوان یکی از بزرگترین آثار ادبی جهان شناخته میشود و بهخاطر توصیف دقیق صحنهها و شخصیتهای متعدد، بینظیر است. تولستوی این کتاب عظیم را هفت بار بازنویسی و اصلاح کرد.
با وجود آنکه تولستوی زمیندار و از خانوادهای اشرافی بود، بیشتر اوقات خود را در میان دهقانان بیچیز سپری میکرد و به آنها عشق میورزید. در سالهای قحطی، او به دهکدههای قحطیزده میرفت، به مردم گرسنه کمک میکرد و برایشان اعانه جمع میکرد. در خاطرات خود نوشته است: «من بیش از آسایش و رفاه خود، از فقر و بدبختی اطرافیانم در رنجم.» او مدتی برای تقسیم املاکش بین روستاییان با همسرش اختلاف داشت و سرانجام در اکتبر 1910، خانهاش را ترک کرد و در یک ایستگاه راهآهن درگذشت. از آثار مهم تولستوی میتوان به “ماجراهای سپاستپول”، “اسیر قفقاز”، “بابا سرگئی”، “هنر چیست؟”، “قدرت جهل”، “رستاخیز”، “حاجی مراد”، “زندگی دوباره”، “مرگ ایوان ایلیچ” و “جنگ و صلح” اشاره کرد.