محمدرضا سرشار که با نام هنری «رضا رهگذر» فعالیت میکند، نویسنده، پژوهشگر، منتقد ادبی و گویندهی برنامهی رادیویی محبوب «قصهی ظهر جمعه» است. سرشار فعالیتهای بسیاری در زمینهی داستاننویسی و آموزش آن، نقد ادبی و داوری آثار ادبی انجام داده و کتابهای مشهوری همانند «آنک آن یتیم نظرکرده» و «مهاجر کوچک» را در کارنامهی آثار خود دارد.
محمدرضا سرشار 23 خرداد 1332 در کازرون به دنیا آمد. او در دو رشتهی فنی و ریاضی دیپلم گرفت و در دانشگاه علم و صنعت، در رشتهی مهندسی صنایع پذیرفته شد. اما علاقهی او به نوشتن سبب شد تا تحصیلاتش را در این رشته نیمهتمام رها کند و به دانشکدهی هنرهای زیبای دانشگاه تهران برود.او اولین اثر خود را در یک مجلهی هفتگی در سال 1352 منتشر کرد. اولین کتاب وی در سال 1355 منتشر شد و از آن زمان تا کنون بیش از 140 اثر از او به چاپ رسیده است. محمدرضا سرشار در طول دوران سلطنت پهلوی، مخالفت خود با سیاستهای حکومت وقت را با نوشتن داستانهایش نشان میداد و همین موضوع سبب زندانی شدنش شد.
رضا رهگذر در سال 1364 وارد رادیو شد و گویندگی برنامهی «قصهی ظهر جمعه» را برعهده گرفت. این برنامه تا سال 1384 ادامه پیدا کرد. محمدرضا سرشار همچنین در تلویزیون هم برنامههایی برای کودکان اجرا کرده است. برنامههای نقد کتاب او نیز از شبکهی چهار صدا و سیمای ایران پخش شد.فعالیتهای وی در زمینهی روزنامهنگاری هم تنوع بسیاری دارد. او علاوه بر بنیانگذاری ماهنامهی «قلمرو ادبیات کودکان» و ماهنامهی «سوره نوجوانان»، سردبیر ماهنامههای بسیاری مانند «دانشآموز»، «سروش نوجوان»، «سروش کودکان» و… بوده است و مدتی نیز در شورای دبیری گروه ادب و هنر روزنامهی «کیهان» فعالیت میکرده است.
فعالیتهای محمدرضا سرشار در زمینهی داوری، فیلمنامهنویسی و قلم
محمدرضا سرشار در سال 1378 به همراه چندتن از همکاران خود، «انجمن قلم ایران» را تأسیس کرد. همچنین از سال 1363 تا 1376 به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران کتاب سال جمهوری اسلامی ایران فعالیت کرد.او از سال 1390 وارد کار در حوزهی فیلمنامهنویسی برای انیمیشن شد. علاوه بر این، دورههای داستاننویسی نیز برگزار میکرد و شاگردان بسیاری مانند محمدرضا بایرامی، راضیه تجار، محمدعلی گودینی، مهدی حجوانی و محمد میرکیانی داشت.
بهترین کتابهای محمدرضا سرشار
محمدرضا سرشار آثار بسیاری در زمینهی داستان، نقد، فیلمنامه، بازنویسی و… دارد. اما شاید یکی از مشهورترین کتابهای او کتاب آنک آن یتیم نظرکرده باشد. این کتاب یک رمان مذهبی دربارهی زندگی حضرت محمد (ص)، پیامبر اسلام، است که با استناد به منابع تاریخی معتبر و با لحنی شاعرانه نوشته شده است. بتول مشکینفام این اثر را به عربی ترجمه کرده است. «هو الیتیم بعین الله» در بیروت و بعلبک منتشر شده است.
کتاب مهاجر کوچک اثر دیگری از محمدرضا سرشار است که شش جایزهی ادبی را از آن خود کرده است. این کتاب داستان پسرکی جنگزده به نام عباس را روایت میکند که پدر و مادرش را در جنگ از دست داده است و حالا با خانوادهی دیگری زندگی میکند.
کتاب شهری که مردم آن با زانو راه میرفتند داستان دیگری از محمدرضا سرشار برای نوجوانان است. این داستان قصهی جهانگردی را تعریف میکند که در میان سفرهایش به شهر عجیبی میرسد، شهری که مردم آن همه بر روی زانو راه میروند و برای این کارشان، دلیل خاصی دارند.
رضا رهگذر در بازنویسی قصهها و افسانههای عامیانه هم دستی داشت و داستان کک به تنور یکی از بازآفرینیهای اوست. این کتاب که روایتگر داستان دوستی یک مورچه و یک کک است، بازیهای زبانی زیادی دارد و به دلیل ضربآهنگش، برای کودکان بسیار جذاب است.
بسیاری از کتابهای محمدرضا سرشار به زبانهای مختلف از جمله عربی، انگلیسی، اسپانیایی و اردو ترجمه شدهاند. کتاب اگر بابا بمیرد به زبان انگلیسی (If Dad dies) و اسپانیایی (Si padre muere) برگردانده شده است.
جوایز و افتخارات محمدرضا سرشار
محمدرضا سرشار در طول سالها فعالیت ادبی، جوایز و افتخارات بسیاری را از آن خود کرده است. از میان آنها میتوان به کتاب «جایزه» اشاره کرد که در سال 1361 به عنوان کتاب برگزیدهی سال انتخاب شد.
شورای کتاب کودک کتاب «هستم اگر میروم» را در سال 1361 به عنوان کتاب برگزیده برای نوجوانان انتخاب کرد.
کتاب «مهاجر کوچک» جوایز مختلفی مانند لوح زرین و دیپلم افتخار کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، جایزهی دوم جشنوارهی کتاب بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، لوح زرین دستخط امام خمینی، و تقدیرنامهی وزیر ارشاد را از آن خود کرد.
رمان «آنک آن یتیم نظرکرده» مقام اول کتاب سال قصههای قرآنی در سال 1384 اعلام شد، و خود رهگذر در سال 1385 به عنوان منتقد برگزیدهی سال خانهی کتاب ایران انتخاب شد.
درخواست زندگی نامه از علی پرواسی
شما هم میتوانید درخواست زندگی نامه نویسنده مورد علاقه خود را ثبت کنید: درخواست زندگی نامه
نویسنده و گردآورنده: گلناز تقوائی
داستان نویس نوجوان